SUBAY, ASTSUBAY VE UZMAN ERBAŞLARIN “REFAKAT İZNİ” KULLANMA ESASLARI
Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapan personelin dinlenme hakkı kapsamında kendilerine tanınan “yıllık izinleri” dışında kısa süreli mazeretleri ya da gereksinimleri karşılamak üzere “mazeret izni” hakkı bulunmaktadır. “Mazeret izni” başlığı altına dahil edilebilecek izinlerden birisi de “refakat izni”dir.
OKUTÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ MEVZUATI KAPSAMINDA YAPILAN VE SUBAY, ASTSUBAY, UZMAN ERBAŞ, SÖZLEŞMELİ ERBAŞ VE ERLERİ İLGİLENDİREN DEĞİŞİKLİKLER, ÖNEMLİ MADDELER VE AÇIKLAMALAR
12.06.2024 tarihinde kabul edilen 7517 sayılı “Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 28.06.2024 tarihli ve 32586 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
OKULİSANS MEZUNU ASTSUBAYLARIN RÜTBE VE KADEME İLERLEMESİ PROBLEMİ
Son yıllarda Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapan astsubayların öğrenim süresi içerisindeki lisans mezuniyetlerinin rütbe ilerlemesinde dikkate alınmaması ve bekleme süresinden düşürülmemesi ile ilgili yaşanan uyuşmazlıkların sayısında artış yaşanmaktadır. Konuyla ilgili halihazırda görülen davalarda içtihat birliği sağlanamamış olup yargı mercileri farklı şekilde karar vermektedir.
OKUUZMAN ERBAŞLAR AÇISINDAN “EŞİTLİK” İLKESİNE AYKIRI BİR DÜZENLEME ELEŞTİRİSİ
Türk Silahlı Kuvvetlerinde düzenli olarak her yıl statü geçiş sınavları icra edilmekte birçok uzman erbaş, liyakat temelinde idarece açılan sınavı kazanarak astsubaylık statüsüne geçiş yapmaktadır. Bu yönüyle Türk Silahlı Kuvvetleri, memur hukuku bağlamında “görevde yükselme” sınavına benzer ancak; hüküm ve sonuçları yönünden biraz daha farklı olan statü geçiş sınavı ile personeline fırsat eşitliği sağlamaktadır.
OKUANAYASA MAHKEMESİ’NİN İPTAL KARARI DOĞRULTUSUNDA 7068 SAYILI KANUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ
8/3/2018 tarihli ve 30354 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un “Kınama cezasını gerektiren” disiplinsizliklerin sayıldığı 8.maddesinin 2.fıkrasının “a” bendinde düzenlenen;
OKUTÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ’NDE “EMİR”, “EMRE İTAATSİZLİK” VE “EMRE İTAATSİZLİKTE ISRAR” KAVRAMI
“Emre İtaatsizlik” disiplinsizliği ile “Emre İtaatsizlikte Israr” suçu ayrımına ilişkin öncelikle “amir” ve “emir” kavramlarının tanımı yapmak gerekmektedir.
OKUTÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNDE ASTSUBAY VE UZMAN ERBAŞLARIN STATÜ GEÇİŞ SINAVLARI
Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesine Astsubay ve Uzman Erbaş statüsünde bulunan personel için her yıl düzenli olarak statü geçiş sınavları icra edilmektedir. Bu sınavlar personelin hem memur hukukunun temel ilkelerinden olan “kariyer” ve “liyakat” ilkeleri açısından hem de Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapan personel yönüyle mesleki beklentinin yüksek tutularak çalışma azminin artırılması kapsamında önemli ve müspet fayda sağlayan uygulamalar olarak karşımıza çıkmaktadır.
OKUYOKLAMA KAÇAĞI, SAKLI VE BAKAYALARIN DURUMU
Askeri yargı mercilerinin 2017 Anayasa değişikliği ile kapanmasından sonraki süreçte yoklama kaçağı, saklı ve bakayaların durumunda bazı farklılıklar meydana gelmiştir. Bu durumların başında önceki süreçte doğrudan yargılama konusu yapılmaktayken 2019 yılında yürürlüğe giren 7179 sayılı Askeralma Kanunu ile 2020 yılında yürürlüğe giren Askeralma Yönetmeliği kapsamında düzenlenen önce idari para cezasının verilmesi, müteakip süreçte tekerrür durumunda ise suç dosyasının hazırlanarak yetkili savcılığa gönderilmesi gerekmektedir.
OKUUZMAN ERBAŞ KANUNU KAPSAMINDA “KENDİSİNDEN İSTİFADE EDİLMEME” SEBEBİYLE İLİŞİK KESİLMESİ HUKUKİ MİDİR?
Bilindiği üzere, 10/06/2022 tarih ve 31862 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 01/06/2022 tarih ve E:2022/4, K:2022/64 sayılı kararıyla, "... kamu hizmetlerinde kalma hakkına ilişkin bir konuda herhangi bir yasal çerçeve çizmeden ve temel ilkeleri belirlemeden düzenlemenin yönetmeliğe bırakılmalarını öngörmeleri nedeniyle temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanması gerekliliğiyle bağdaşmadığı..." gerekçesine yer verilerek, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 12. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "...kendilerinden istifade edilememe ..." ibaresinin ve aynı Kanunun 19. maddesinde yer alan "...kendilerinden istifade edilememe ..." ibaresinin iptaline, iptal hükümlerinin kararın Resmi Gazetede yayımlanmasından başlayarak 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir.
OKUASKERİ PERSONELİN ATAMA VE YER DEĞİŞİKLİĞİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLAR
Her yıl Mayıs-Haziran aylarında Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında görevli subay, astsubay ve uzman erbaşlar, genel atamalar ve yıl içi sair dönemlerde de münferit atamalar ile yer değiştirmektedir. Genel atamalar dışında da 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, Subay-Astsubay Atama Yönetmeliği, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu ve Yönetmeliği ve Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığının ilgili mevzuatı doğrultusunda sağlık ve diğer özel durumlar nedeniyle özel atamalar yapılabilmektedir.
OKUSÖZLEŞMELİ ERBAŞ VE ERLERİN KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA İSTİHDAM EDİLMESİNE DAİR YÖNETMELİK
Sözleşmeli erbaş ve er olarak en az yedi hizmet yılını doldurduktan sonra ayrılanlardan, kendi istekleri ile talepte bulunanların kamu kurum ve kuruluşlarındaki boş kadro ve pozisyonlara atanmalarına ilişkin usul ve esasları düzenleyen “Sözleşmeli Erbaş Ve Erlerin Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında İstihdam Edilmesine Dair Yönetmelik” 12 Mayıs 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
OKUUZMAN ERBAŞ YÖNETMELİĞİNDE ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
15 Nisan 2023 tarihli ve 32164 sayılı Resmi Gazete'de Uzman Erbaş Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlandı. Değişiklikler özellikle uzman erbaşlığa giriş, mesleğin devamındaki işlemler ve astsubaylığa geçiş aşamaları için önemli değişiklikler içeriyor.
OKUTSK’DA DİSİPLİN CEZALARININ YARGI DENETİMİ VE İPTAL DAVASI
Türk Silahlı Kuvvetlerinde (TSK), her türlü görevin yerine getirilmesinde temel unsur disiplindir. TSK’da iç işleyişi düzenleyen 211 sayılı İç Hizmet Kanununda askerliğin temelinin disiplin olduğu açık şekilde belirtilmiş, disiplini ihlal eden her türlü eylemin ceza ile men edileceği düzenlenmiştir.
OKUTÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ ile JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI VE SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI PERSONELİNE İLİŞKİN SİCİL İPTAL DAVALARI
Sicil, Türk Silahlı Kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin mesleki performansının yıl içerisinde değerlendirilmesine olanak veren etkin bir uygulamadır. Bu uygulamada personel hakkında ait birçok kritere elektronik ve fiziki ortamda puan vermek suretiyle toplam not hesaplanmakta ve sayısal olarak sicil notunu oluşturmaktadır.
OKUHukukihaber.net'te 13.07.2025 tarihinde yayımlanan yazımız:
Avukat Ferhat ÇALIŞKAN ve Avukat Fırat ACAR tarafından Hukukihaber.Net'te yayımlanan "Subay, Astsubay ve Uzman Erbaşların “Refakat İzni” Kullanma Esasları" konulu makalemize aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
OKUHukukihaber.net'te 01.07.2024 tarihinde yayımlanan yazımız:
2.06.2024 tarihinde kabul edilen 7517 sayılı “Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 28.06.2024 tarihli ve 32586 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yapılan düzenlemede yer alan önemli maddeler ve açıklamalar şu şekildedir:
OKULisans Mezunu Astsubayların Rütbe ve Kademe İlerlemesi Problemi
Son yıllarda Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapan astsubayların öğrenim süresi içerisindeki lisans mezuniyetlerinin rütbe ilerlemesinde dikkate alınmaması ve bekleme süresinden düşürülmemesi ile ilgili yaşanan uyuşmazlıkların sayısında artış yaşanmaktadır. Konuyla ilgili halihazırda görülen davalarda içtihat birliği sağlanamamış olup yargı mercileri farklı şekilde karar vermektedir.
OKUUzman Erbaş Kanunu Kapsamında Anayasa Mahkemesince Verilen İptal Kararının Değerlendirilmesi Hakkında
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu kapsamında; 12.maddesinin dördüncü fıkrasının (ç) bendinde yer alan düzenlemeye yönelik Anayasa Mahkemesi tarafından verilen 14.03.2024 tarihli ve 2024/26 Esas, 2024/83 Karar sayılı iptal kararı, 18.04.2024 tarihli ve 32521 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İptale konu “Başarı gösteremeyenler ve ceza alanlar” başlıklı 12.maddenin dördüncü fıkrasının (ç) bendinde yer alan düzenleme iptal kararından önce “ Taksirli suçlar nedeniyle altı ay veya daha fazla süre ile hürriyeti bağlayıcı bir cezaya mahkûm olanların…” şeklinde olup, uzman erbaşların sözleşmelerinin feshine sebep olan hallerden biri olarak tanımlanmaktaydı.
OKUUzman Erbaşlar Açısından "Eşitlik" İlkesine Aykırı Bir Düzenleme Eleştirisi
Türk Silahlı Kuvvetlerinde düzenli olarak her yıl statü geçiş sınavları icra edilmekte birçok uzman erbaş, liyakat temelinde idarece açılan sınavı kazanarak astsubaylık statüsüne geçiş yapmaktadır. Bu yönüyle Türk Silahlı Kuvvetleri, memur hukuku bağlamında “görevde yükselme” sınavına benzer ancak; hüküm ve sonuçları yönünden biraz daha farklı olan statü geçiş sınavı ile personeline fırsat eşitliği sağlamaktadır.
OKUAnayasa Mahkemesi'nin İptal Kararı Doğrultusunda 7068 Sayılı Kanunda Yapılan Değişikliğin Değerlendirilmesi
8/3/2018 tarihli ve 30354 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un “Kınama cezasını gerektiren” disiplinsizliklerin sayıldığı 8.maddesinin 2.fıkrasının “a” bendinde düzenlenen; “Görev sırasında veya dışında, mevzuat veya talimatlarla yasaklanan davranışlarda bulunmak.”disiplinsizlik tanımında yer alan “…veya dışında…” ibaresi ile “…mevzuat veya talimatlarla yasaklanan...” ibaresi “…veya dışında…” ibaresi yönünden Anayasa Mahkemesi’nin 23/1/2024 tarihli ve 2023/162 Esas, 2024/20 Kararsayılı kararı ile iptal edilmiştir. İptal kararı 03.04.2024 tarihli ve 32509 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
OKU